«ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΠΟΥΔΗΝ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΙΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ» ΤΟΥ ΓΕΜΙΝΟΥ ΤΟΥ ΡΟΔΙΟΥ

Πρόλογος από τη μαθηματικό Χριστίνα Φίλη, Καθηγήτρια του Εθνικού Μετσοβείοιυ Πολυτεχνείου.

Το έργο του Γεμίνου του Ροδίου "Εἰσαγωγὴ εἰς τὴν σπουδὴν τῶν οὐρανίων φαινομένων" ανεξάρτητα από τις όποιες επεμβάσεις των διαφόρων μεταγενέστερων αντιγραφέων αποτελεί μια κομψή και αυστηρά θεμελιωμένη αστρονομική πραγματεία, η οποία περιέχει 18 ενότητες και ένα ζωδιακό ημερολόγιο με τις καιρικές ενδείξεις διαφόρων αστρονόμων.

Ο Γεμίνος παρουσιάζει σ' αυτό το έργο του τις αστρονομικές γνώσεις της εποχής του οι οποίες προκαλούν θαυμασμό στον κάθε μελετητή για το επιστημονικό τους εύρος και την ορθότητά τους. Αν εξαιρέσει κανείς ότι η αστρονομία την οποία παρουσιάζει ο Γεμίνος στηρίζεται στη γεωκεντρική θεωρία, όλες σχεδόν οι αστρονομικές επισημάνσεις, παρατηρήσεις και παρουσιάσεις του Γεμίνου είναι σωστές. Κι αν ακόμα θεωρήσουμε ως τετριμμένες θεωρίες, μια και εθίγησαν από προγενέστερούς του αστρονόμους, τα σχετικά με τα ηλιοστάσια, τις ισημερίες, τις κινήσεις του Ήλιου, της Γης και της Σελήνης, τις ζώνες της ουράνιας σφαίρας και της Γης, τις φάσεις της Σελήνης κλπ., πρέπει να ομολογήσουμε ότι προκαλούν μεγάλο ενθουσιασμό στον κάθε μελετητή διαπιστώσεις του είδους:

α) Η Γη είναι σφαιρική.

β) Ο Ήλιος είναι μια διάπυρη σφαιρική μάζα.

γ) Οι απλανείς αστέρες αποτελούνται από την ίδια "ουσία" μ' αυτή του Ήλιου.

δ) Η Σελήνη είναι ετερόφωτο σώμα.

ε) Η Γη έχει θέση σημείου ως προς το Σύμπαν.

στ) Το πλήθος των απλανών αστέρων είναι άπειρο, κ.ά.

Διαπιστώσεις που αποστομώνουν όλους εκείνους τους ιστορικούς των επιστημών, οι οποίοι από τη σκοπιά των αστρονομικών γνώσεων του 19ου ή 20ου αιώνα, χαρακτηρίζουν αφελώς το μνημειώδες αυτό έργο του 1ου π.Χ. αιώνα ως ένα μέτριο έργο περιγραφικής αστρονομίας.